Το άστρο που εξερράγη, εκτιμάται ότι είχε μάζα τουλάχιστον 200 φορές μεγαλύτερη από τον ήλιο μας και, με την έκρηξή του, διέσπειρε στο διάστημα διάφορα υλικά (ραδιενεργό νικέλιο, άνθρακα, πυρίτιο κ.α.) με μάζα συνολικά όσο 50 ήλιοι, τα οποία με τη σειρά τους κάποια μέρα θα γεννήσουν νέα άστρα. Η ασυνήθιστη έκρηξη, με την κωδική ονομασία SN 2007bi, διήρκεσε επί μήνες (όχι για εβδομάδες όπως συμβαίνει συνήθως με τις σούπερνόβα) και φαίνεται να είναι μια σπάνια έκρηξη "ασταθούς" σούπερνόβα, η οποία, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των αστροφυσικών, συμβαίνει σε τεράστια άστρα που έχουν μάζα τουλάχιστον 140 φορές μεγαλύτερη από αυτήν του ήλιου μας. Τα άστρα με μάζα πάνω από 100 ήλιους όπως ο δικός μας, είναι εξαιρετικά σπάνια. Η ιδιομορφία της συγκεκριμένης έκρηξης σουπερνόβα είναι πως, αντίθετα από ό,τι συμβαίνει συνήθως, δεν άφησε πίσω της ούτε μια μαύρη τρύπα, ούτε κάποιο πυκνό "αστρικό πτώμα", με την μορφή ενός άστρου νετρονίων. Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι η έκρηξη ήταν τόσο ισχυρή (40 φορές πιο φωτεινή από μια τυπική σουπερνόβα), που εξαφάνισε τελείως το άστρο, χωρίς να αφήσει το παραμικρό υπόλειμμα πίσω του. Η έκρηξη εντοπίστηκε για πρώτη φορά το 2007 σε ένα μακρινό νάνο-γαλαξία από εικόνες που πήρε ένα ρομποτικό τηλεσκόπιο του αστεροσκοπείου Πάλομαρ του πανεπιστημίου Caltech στην Καλιφόρνια. Η μελέτη του φαινόμενου έγινε από τον αστροφυσικό Πίτερ Νιούτζεντ του Εθνικού Εργαστηρίου Λόρενς Λίβερμορ των ΗΠΑ και τον καθηγητή αστρονομίας Άλεξ Φιλιπένκο του πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας-Μπέρκλεϊ, και δημοσιεύτηκε στο περιοδικό "Nature". Τα πιο ισχυρά τηλεσκόπια του πλανήτη είχαν τον χρόνο να μελετήσουν την έκρηξη και να επιβεβαιώσουν ότι δεν έμοιαζε με καμία άλλη μέχρι σήμερα. Τα τεράστια άστρα συνήθως πεθαίνουν, όταν ξεμένουν πια από υλικό για την πυρηνική σύντηξή τους, καθώς απομένει μόνο ο αδρανής πυρήνας τους από σίδηρο. Αυτό σημαίνει ότι το άστρο δεν παράγει πλέον μια συνεχή εκροή φωτονίων, τα οποία, σε ένα ζωντανό άστρο, δημιουργούν πίεση προς τα έξω, αντισταθμίζοντας την πίεση της βαρύτητας προς τα μέσα, εμποδίζοντας έτσι το άστρο να συνθλιβεί. Όμως όταν πια δεν υπάρχει η ροή των φωτονίων, τότε το άστρο καταρρέει προς το εσωτερικό του, δημιουργώντας μια σουπερνόβα, η έκρηξη της οποίας αφήνει πίσω της μια μαύρη τρύπα ή ένα άστρο νετρονίων. Σε μερικές όμως περιπτώσεις, στα πιο μεγάλα άστρα, οι αστρονόμοι πιστεύουν ότι οι πυρήνες τους γίνονται γρήγορα τόσο καυτοί, που τα φωτόνια τους αρχίζουν να διασπώνται σε ηλεκτρόνια και ποζιτρόνια (αντι-ηλεκτρόνια;). Αυτή η διάσπαση έχει ως αποτέλεσμα μια αστάθεια ανάμεσα στην θερμοκρασία του άστρου και στην πίεσή του, με τελική συνέπεια μια τρομακτική έκρηξη που οδηγεί το άστρο στην πλήρη εξαφάνισή του, χωρίς το παραμικρό ίχνος πίσω του, εκτός από ένα νέφος αερίων που παραμένει ορατό για ένα χρονικό διάστημα. "Ασταθείς" σουπερνόβα αυτού του είδους είχαν προβλεφθεί θεωρητικά εδώ και περίπου 30 χρόνια, όμως μέχρι σήμερα δεν είχαν βρεθεί πειστικές ενδείξεις που να επιβεβαιώνουν το φαινόμενο. Η νέα έκρηξη όμως φαίνεται, για πρώτη φορά, να δικαιώνει τη θεωρία των αστροφυσικών, κάτι που πάντως χρειάζεται επιβεβαίωση. Οι "ασταθείς" σουπερνόβα θεωρούνται ότι ήσαν συχνότερες στο πρώιμο σύμπαν, όταν πιστεύεται ότι υπήρχαν άστρα-τιτάνες με μάζες πολλές εκατοντάδες φορές μεγαλύτερες από του ήλιου μας. Κάθε φορά που ένα τέτοιο μεγα-άστρο εκρήγνυτο, τεράστιες ποσότητες υλικών διασκορπίζονταν στο σύμπαν, οδηγώντας στη δημιουργία άλλων άστρων.
Link: Για την πρωτότυπη επιστημονική εργασία (με συνδρομή) στη διεύθυνση: http://www.nature.com/nature/journal/v462/n7273/abs/nature08579.html
Και http://www.nature.com/nature/journal/v462/n7273/full/462579a.html
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου